JASEŁKA BOŻONARODZENIOWE 2019

W dniu 19 grudnia 2019 roku odbyły się w Augustowskim Centrum Edukacyjnym jasełka Bożonarodzeniowe. Uczestniczyli w nich uczniowie naszej szkoły. Jaka jest historia jasełek? Jasełka-widowiska o Bożym Narodzeniu wzorowane na średniowiecznych misteriach franciszkańskich, a ich nazwa wywodzi się od staropolskiego słowa jasło oznaczającego żłób. Jasełka rzadziej mogą być nazywane także szopką, betlejemką, a na pograniczu polsko-ukraińskim wertepem. Do największych ulicznych jasełek na świecie zaliczany jest Orszak Trzech Króli. Za twórcę przedstawień bożonarodzeniowych uważany jest św. Franciszek z Asyżu, który pierwszą taką scenę zaaranżował w 1223 roku w Greccio. Zwyczaj przywędrował z Włoch do Polski na przełomie XIV i XV wieku i stał się zbieżny z kolędowaniem. Ich treścią była historia narodzenia Jezusa w Betlejem i spisku Heroda. Początkowo figury Dzieciątka, Maryi, Józefa, Trzech Królów i pozostałych osób dramatu były nieruchome. Za sprawą zakonów franciszkańskich i bernardyńskich wprowadzono w ich miejsce marionetki. W pierwszej połowie XVIII wieku biskupi polscy zakazali wystawiania jasełek w kościołach. Przyczyną było coraz szersze przenikanie do treści przedstawień scen i postaci o charakterze ludycznym. Z szopkami zaczęli wówczas kolędować poza murami świątyń żacy, czeladnicy itp. Dały one początek wędrownym teatrzykom ludowym o świeckim charakterze. Teksty jasełkowe, najczęściej gwarowe, były w większości anonimowe. Przerabiano je wielokrotnie, między innymi ze względu na fakt, że zawierały wątki odwołujące się do aktualnych wydarzeń. Do znanych opracowań literackich należą jasełka napisane przez Lucjana Rydla pt. Betlejem polskie. Do czerpiących z tradycji polskich szopek współczesnych należy szopka dominikańska w Poznaniu z tekstami Jacka Kowalskiego, wystawiana przez Teatrzyk Towarzyski. Jasełka występowały też w kościele protestanckim na Pomorzu, czego przykładem są opracowane przez Marię von Bismarck (żonę starosty Łobza – Herberta von Bismarcka) i wystawiane w miejscowości Łobez Jasełka Łobeskie (Labeser Krippenspiel). Były one jednak ewenementem na protestanckim Pomorzu i grane były od 1921 roku do wojny. Jasełka te były ośmioaktowym przedstawieniem słowno-muzycznym, w trakcie którego aktorzy recytowali tekst, śpiewali oraz wspólnie z wiernymi zebranymi w kościele śpiewali wybrane pieśni. Byli mieszkańcy Łobza po wysiedleniu przenieśli tradycję jasełek w okolice Hanoweru, gdzie są one grane do dziś. Z jasełkami są związane szopki bożonarodzeniowe. Historia ich jest również złożona. Tradycja szopek kolędniczych wywodzi się od obnośnych teatrzyków kukiełkowych i ludowych jasełek, które z kolei mają swoje źródło w kościelnych misteriach średniowiecznych. Szopki różnią się konstrukcją, doborem postaci, czasem wystawiania w zależności od regionu świata, z którego pochodzą np. szopka neapolitańska (od 8 XII), szopka krakowska (pierwszy czwartek grudnia). Szopka bywa wykonywana jako miniatura – jako taka często jest obiektem kolekcjonerskim, a także jako konstrukcja rzeczywistej wielkości. Tak zwana "żywa szopka", to wykonana w naturalnej skali konstrukcja, w której zamiast figur owiec i bydła znajdują się żywe zwierzęta. Zdarza się także, że postacie ludzkie są grane przez żywe osoby. Pierwszą taką scenę zaaranżował św. Franciszek w 1223 roku w Greccio.

W jasełkach Bożonarodzeniowych uczestniczyły następujące osoby: Kozłowski Szymon Ibg, Ćwikliński Mateusz Ibg, Kamiński Damian Ibg, Buraczyk Jakub IIh, Zagórska Kinga IIh, Krawczuk Kacper IIhd, Kowalski Daniel IIhd, Poniatowska Oliwia Ihd, Ostrokołowicz Agnieszka Ihg, Ostapowicz Maja Ihg, Chilicka Julia Ihg, Basińska Aleksandra Ig, Jasińska Julia Ig, Kowalska Wioletta Ig, Mordaszewska Natalia Ig, Palczewska Klaudia Ig, Rafalczyk Karolina Ig, Szkiłądź Kinga Ig, Łada Weronika Ig, Chodorowska Karolina Ig, Karczewska Paulina Ig, Maksimczyk Patrycja IIb,

Dziękujemy bardzo za wielkie zaangażowanie w jasełkach. Składamy wielkie gratulacje.

Opiekę nad jasełkami sprawował P. Wiesław Sulewski.

Z okazji zbliżających się świąt Bożego Narodzenia życzę radosnych, szczęśliwych i błogosławionych świąt. Niech Boże Dziecię nam Błogosławi.

Z Bogiem!

Tekst: Wiesław Sulewski